Na de verkiezingen zijn de emoties aardig hoog opgelopen. Zo zijn er een hoop mensen teleurgesteld over de uitslag, wat er mede voor heeft gezorgd dat er online enorm veel wordt gezegd en geschreven. Het blijft in dat kader erg belangrijk om goed na te denken voordat je een bericht de wereld in slingert. Zo werd een docent van de Universiteit Utrecht inmiddels op non-actief gesteld doordat hij op Facebook had geplaatst: “Volkert waar ben je?“. We weten allemaal wel wie Volkert is en wat hij in het verleden heeft gedaan. Wat kunnen nu de gevolgen zijn voor deze docent? 37% van de mensen die hun mening gaven via mijn Instagram-poll vindt dat de docent moet worden ontslagen. Kan dat wel? Kun je dus flink in de problemen komen door iets wat je zomaar op het internet schrijft? En waar ligt dan de grens van vrijheid van meningsuiting? 

Het recht op vrijheid van meningsuiting ligt aan de basis van het functioneren van de democratie en behoort tot de pijlers van onze rechtsstaat. Onderdeel van onze democratie is ook dat de bevolking de volksvertegenwoordiging kiest. Ik snap heel goed dat mensen flink teleurgesteld kunnen zijn na een verkiezingsuitslag, vooral als een partij ‘wint’ waarmee je het totaal niet eens bent. De vraag die deze mensen zichzelf zouden moeten stellen luidt: hoe kan het dat deze partij gewonnen heeft? Vervolgens moeten zij zich afvragen hoe ze in de toekomst de kiezer beter kunnen bereiken en overtuigen van hun gelijk. We moeten niet vergeten dat de politiek op dit moment écht flink versplinterd is. Er is niet één partij die het politieke klimaat op dit moment domineert. Samenwerken is onvermijdelijk en dat begint door naar elkaar te luisteren. En respect voor elkaar. Enfin, terug naar onze universitaire docent uit Utrecht.

FACEBOOK ALS UITLAATKLEP 2.0

Het moge duidelijk zijn dat het Facebook-bericht van deze docent niet door de beugel kan. Dat is een understatement, al helemaal als we ons realiseren dat de docent een maatschappelijke voorbeeldfunctie heeft. In maart 2018, ongeveer een jaar geleden, schreef ik al een blogbericht genaamd ‘Facebook als uitlaatklep’. De conclusie was dat uitingen via Facebook zeer zeker strafbaar kunnen zijn en dat je ook daadwerkelijk vervolgd kunt worden. Zo werd iemand vervolgd voor het beledigen van Sylvana Simons. Dat brengt ons bij de vraag waar dan de grens van vrijheid van meningsuiting ligt. Is het bijvoorbeeld oké om te roepen: “Als je Thierry dood wil schieten zeg dan paf”? Beperkingen van dit recht zijn vooral te vinden in het Wetboek van Strafrecht. Denk bijvoorbeeld aan smaad, laster en belediging  en aanzetten tot discriminatie. Laten we eens kijken naar artikel 137d lid 1 Sr:

Hij die in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.

THINK TWICE!

Het zou kunnen dat de docent strafrechtelijk vervolgd wordt, mede door de (landelijke) ophef die het bericht heeft veroorzaakt. Het zou ook kunnen dat het bericht arbeidsrechtelijke gevolgen voor de man heeft. Voordat een werkgever zijn werknemer ontslaat, is het vaak nodig dat de werkgever een onderzoek instelt. Tijdens het onderzoek kan de medewerker mogelijk op non-actief gesteld worden. De docent in kwestie is inmiddels ook op non-actief gesteld. Je kunt op non-actief worden gesteld als het verrichten van het werk niet mogelijk is (of niet verantwoord) zolang het onderzoek loopt. Het onderzoek zal zich richten op de mate waarin de arbeidsrelatie verstoord is, hoe dit is ontstaan en of het mogelijk is dat de arbeidsrelatie in voldoende mate herstelt. Is die mogelijkheid er, dan zal die weg bewandeld moeten worden.

Als dit niet mogelijk is of redelijkerwijze niet gevergd kan worden, dan zal de werkgever moeten onderzoeken hoe hij het arbeidscontract beëindigd. (Ernstig) verwijtbaar handelen kan een reden zijn om het dienstverband te laten eindigen, bijvoorbeeld door ontslag op staande voet of door een ontbinding door de kantonrechter. In een (mogelijke) ontslagzaak op grond van verwijtbaar handelen draait alles om bewijs en de omstandigheden van het geval. Rechters zijn kritisch, juist omdat een ontslag grote gevolgen voor werknemers heeft. Dat vraagt dus om een zorgvuldig onderzoek.

Al met al is (wederom) de tip: let heel goed op wat je online schrijft! Denk ook na wat je in het openbaar roept. Als jouw uiting (onbedoeld) landelijke aandacht krijgt, dan kan dat zomaar ingrijpende gevolgen voor je hebben. 63% van de Instagram-voters vond dat de docent een waarschuwing moest krijgen. Wil jij voortaan ook mee stemmen? Volg mijn Instagram-pagina @lennardpelzer en check mijn Insta-story’s!